- Ogólne
- Projekty
- Publikacje
- Konferencje
- Popularyzacja
- Stypendia, wyróżnienia
- Członkostwo w organizacjach naukowych
- Przydatne linki
Ogólne
Pracownik Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN od 1980 r.
dyżury: wtorek, środa, czwartek, godz. 9.00-15.00
jednostka: Zakład Cywilizacji Islamu
pok. 328
tel. (22) 657 27 87
Specjalizacja i zainteresowania badawcze:
Archeologia, urbanistyka i architektura miast Egiptu w okresie mameluckim, recepcja islamu na gruncie europejskim w średniowieczu, ikonografia i symbolika zwierząt w czasach średniowiecza na styku Europy i świata islamu.
Działalność naukowa:
Dr nauk historycznych, Uniwersytet Warszawski (1984)
Dr Witkowski brał udział w licznych pracach wykopaliskowych na terenie Egiptu:
1976-2001 członek polskich misji archeologiczno-rekonstrukcyjnych Polskiej Stacji Archeologii Śródziemnomorskiej (PCMA) Uniwersytetu Warszawskiego:
- ALEXANDRIA (Kôm al Dikka): 1976-80, 1989 – wykopaliska
- DEIR AL BAHARI (świątynia królowej Hatshepsut): 1976-80, 1982-89, 1992-96 – dokumentacja epigraficzna, wykopaliska, prace rekonstrukcyjne
- DOLINA KRÓLÓW (Grobowiec Ramzesa III – KV 11): 1979-80, 1982, 1985 – dokumentacja epigraficzna,
- KAIR (Zespół kultowo-grobowy Wielkiego Emira Qurqumasa – nr 162) 1995-2001 – wykopaliska, dokumentacja epigraficzna, prace rekonstrukcyjne
W latach 2001-2018 – redaktor (2008-2016 – redaktor naczelny) Études et Travaux.
Publikacje
AUTORSKIE PRACE NAUKOWE:
Egiptologia:
1983 – Quelques remarques sur le nom d`Anubis. Graphie et étymologie, Études et Travaux XII, Warszawa 1983, ss. 38–52
1983 – (with F.Pawlicki and K.Polaczek), Deir el-Bahari 1976-1977. Chronique des fouilles, Études et Travaux XII, Warszawa 1983, ss. 286–293
1988 – Le rôle et les fonctions des Chapelles d`Anubis dans le Complexe Funéraire de la Reine Hatshepsout à Deir el-Bahari,
Akten des 4. Internationalen Ägyptologen Kongresses München 1985, Beiheft Studien zur Altägyptische Kultur 3, Hamburg 1988, ss. 431–440
1990 – Quatre saisons de travaux de documentation dans les Chapelles d`Anubis au Temple de la Reine Hatshepsout à Deir el-Bahari. Chronique de fouilles, Études et Travaux XIV, Warszawa 1990, ss. 369–392
1993 – Deir el-Bahari et l`énigme des chapelles redoublées, Les Dossiers d`Archéologie No 187/S (Hatchepsout – Femme pharaon), novembre 1993, Dijon, ss. 80–83
1997 – Quatre planches du sarcophage anthropoïde du Musée Archéologique de Cracovie, Materiały Archeologiczne XXVII/2, Kraków 1997, ss. 15–27
1998 – Der Tempel der Königin Hatschepsut in Deir el-Bahari. Seine Geschichte, Erforschung und Rekonstruktion, Antike Welt. Zeitschrift für Archäologie und Kulturgeschichte, 1998/1, Mainz a/Rhein, ss. 41–56
w przygotowaniu – Les Chapelles d’Anubis dans le Temple de la Reine Hatchepsout à Deir el-Bahari (2 vols)
Egipt muzułmański:
1996 – Funerary Complex of Amir Kebir Qurqumas (from May 31st to December 31st, 1995), Polish Archaeology in the Mediterranean VII (Reports 1995), 1996, ss. 29–39
1997 – Arabic filters from the Collection of the Cracow Archaeological Museum, Materiały Archeologiczne XXVII/2, Kraków 1997, ss. 41–55
2001 – The Izara Friezes in the Sidlas of the Great Amir Qurqumas` Madrasa at Cairo Nort Cemetery (No 162). Some Notes on a Margin of an Epigraphic Survey (1998-1999), Études et Travaux XIX, 2001, ss. 338–353
2007 – Funerary Complex of Amir Kebir Qurqumas on Cairo Northern Cemetery, 70 Years of Polish Archaeology in Egypt, Warszawa 2007, ss.191–197/204.
20012 – Burials in the Funerary Complex of the Great Amir Kebir Qurqumas (No 162) in Cairo “Northern Necropolis”, Polish Archaeology in the Mediterranean XX. Research 2008, Warsaw 2012, ss. 587–604.
2014 – Vertical Sundial from the Madrasa of the sultan Al-Ashraf Inal (No 158) on Cairo “Northern Necropolis”, Études et Travaux XXVII, 2014, ss. 459–475.
2018 – Toponimia historyczna okolic miejsca pochówku Wielkiego Emira Kurkumasa (nr 162) na tzw. Nekropoli Północnej Kairu, [in:] Amakin wa-Asma, Miejsca i Nazwy. Geografia historyczna i toponomastyka świata muzułmańskiego. Odkrycia, interpretacje, podsumowania, perspektywy (red. naukowa M.G.Witkowski, E.Wolny, B.R. Zagórski) Warszawa 2018, ss.181–224.
w przygotowaniu – The Great Emir Qurqumas (ca. 1450–1511). The Man and His Monuments (2 vols)
w przygotowaniu – Drabina lubo Wstąpienie Mahometa do Nieba, opracowanie starofrancuskiego tłumaczenia arabskiego miradżu z XIV w. (przekład tekstu z komentarzem krytycznym)
Konferencje
Organizacja konferencji:
2016-18 współorganizacja (z E.Wolny, przy współpracy B.R. Zagórskiego) konferencji naukowej Amakin wa-Asma – Miejsca i Nazwy. Geografia historyczna i toponomastyka świata muzułmańskiego. Odkrycia, interpretacje, podsumowania, perspektywy, IKŚiO PAN Warszawa – luty 2017 i redakcja naukowa publikacji papierowej i książkowej materiałów pokonferencyjnych, IKŚiO PAN Warszawa 2018: ISBN 978394800437 e-ISBN 97839480044.
Popularyzacja
AUTORSKIE PRACE POPULARNE:
2004–07: konsultacja merytoryczna i redakcja (okresowo) dwutygodnika: Egipt, Bogowie i faraonowie, Wyd. Polamer/Poznań sp. z o.o., 2004-2007 oraz:
2004–07: ok. 60 artykułów w tymże czasopiśmie:
2004 (Nry 1-6): Seth – Zły, który ratuje Słońce (nr 1, ss. 5-6); Bogowie i boginie (nr 1, wkładka); Ozyrys (nr 2, ss. 3-4); Hyksosi, Książęta Obcych Krajów (nr 2, ss. 29-32); Ozyrys – Władca Zaświatów (nr 2, ss.7-10); Widzialne formy Boga-Słońca (nr 3, ss. 5-6); Re – Pan Wszelkiego Stworzenia (nr 3, ss. 1-2); Podróż w Zaświaty (nr 4, ss. 11-14); Horus – Protektor Królów (nr 5, ss. 27-30); Anubis – Najwierniejszy z Wiernych (nr 6, ss. 11-12); Anubis i inne Psiogłowce (nr 6, ss. 19-22);
2005 (Nry 7-29): Sąd Ozyrysa i Pola Wiecznej Szczęśliwości (nr 7, ss. 15-18); Portrety fajumskie (nr 9, ss. 127-130); Geb – bóg Ziemi, pan węży i skorpionów (nr 10, ss. 19-20); Madinat Habu – świątynia-miasto (nr 10, ss. 87-90); Seth – Zło konieczne (nr 11, ss. 21-22); Nut – Niebo Gwiaździste nade mną (nr 13, ss. 25-26); Seszat – Wielka Rachmistrzyni (nr 16, ss. 31-32); Maat – Uniwersalna Zasada (nr 25, ss. 49-50), Rożne twarze boga Harmachisa (nr 26, ss. 51-52); Idfu - Domena Wszechpotężnego Horusa (nr 26 ss. 105-108), A imię jego Heh – Milion czyli Wieczność (nr 28; ss. 55-56); Cheper – Ten, który stwarza Słońce (nr 29; ss. 57-58);
2006 (Nry 30-50): Dariusz I – „Dobry Pers” na tronie faraonów (nr 35, ss. 103-104); O sposobach dekorowania grobowców (nr 35, ss. 17-20); Dajr Al-Madina (nr 36, ss. 101-102); Nowa Era Ramzesa XI (nr 37, ss. 91-92); Rzemieślnicza arystokracja (nr 37, ss. 145-148); Z czego składa się człowiek (nr 38, ss. 101-104); Królewskie Księgi Zaświatów (nr 40, ss. 137-140); O wygubieniu ludzkości (nr 41, ss. 105-106); Kilka zasad sztuki egipskiej (nr 42, ss. 83-86); Boskie narodziny króla (nr 42, ss. 99-100); Upuaut, czyli Ten, który otwiera drogi (nr 43, ss. 85-86); Starożytne mapy i plany (nr 43, ss. 111-112); Księgi Wychodzenia na Dzień i Oddychania (nr 43, ss. 133-136); Magia (nr 44, ss. 85-90); Kłopoty z chronologią (nr 45, ss. 155-158); Teksty Sarkofagów (nr 45, ss. 131-132); Ramzes III – ostatni naprawdę Wielki (nr 46, ss. 87-90); Piśmiennictwo naukowe (nr 47, ss. 179-182); Lista królów Egiptu (nr 48, ss. 159-164); Teksty liturgiczne (nr 48, ss. 189-192?); Bogowie umierają i odchodzą (nr 50, ss. 117-120)
2007 (Nry 51-66): Modele życia codziennego (nr 51, ss. 161-164), Klimaty (nr 52, ss. 165-168), Odzyskane tysiąclecie – arabskie źródła do dziejów Egiptu faraońskiego (nr 53, ss. 187-192), Ceremoniał zakładania świątyni (nr 54, ss. 223-226), Od kamienia łupanego do kamienia gładzonego (nr 53, ss. 173-178), Depozyty fundacyjne (nr 55, ss. 227-228), Domki dusz (nr 56, ss. 207-208), Mała sztuka wielka duchem (nr 57, ss. 239-244), Wyspy pośrodku Wielkiej Zielonej (nr 58, ss. 205-208), Między wyspą Afrodyty a Egiptem (nr 58, ss. 209-210), Podpory Niebios (nr 59, ss. 245-250), Ludność i rasa (nr 60, ss. 169-172), Senenmuta kariera niecodzienna (nr 60, ss. 171-176), Zenobia – palmyreńska królowa Egiptu (nr 61, ss. 155-160), Kamieniołomy i kopalnie złota (nr 63, ss. 229-234), Więcej światła... (nr 64, ss. 199-202), Ptolemeusze VI i VIII (nr 63, ss. 147-150), Ptolemeusze IX, X i XI czyli rządy Kleopatr (nr 66, ss. 151-154).
Inne artykuły popularne:
2000 – Zespół kultowo-grobowy Wielkiego Emira Qurqumasa (162) w Kairze (Egipt), Działalność Naukowa PAN. Wybrane Zagadnienia, 10 (XII 2000), ss. 39–42
2005 – Kair [w:]Travel Magazine/National Geographic, Warszawa
2006 – Kair – Matka Świata, [w:] Polonez (dwumiesięcznik polonii egipskiej), Kair
TŁUMACZENIA:
Egipt starożytny:
1992 – J. VERCOUTTER, Odkrywanie Egiptu (La redécouverte de l`Égypte), Wyd. Dolnośląskie, Wrocław
1998 – V.W. DAVIES, Egipskie Hieroglify (Egyptian Hieroglyphs), RTW, Warszawa
2000 – S. DONADONI (Ed.) i inn., Człowiek Egiptu (L’uomo egiziano), Świat Książki, Warszawa (6 rozdz. z j.włoskiego)
2003 - Ch. JACQ, Egipt Faraonów, przewodnik (Égypte, au pas le pas – Guide), Świat Książki, Warszawa
2006 – D. PEMBERTON, Skarby Faraonów (Treasures of the Pharaohs), Świat Książki, Warszawa 2006 (anonimowo)
2006 – Ch. JACQ, Sekrety Egiptu Faraonów (Égypte, au jour le jour), Świat Książki, Warszawa 2006
2007 – Ch.. JACQ, Nefertiti i Echnaton (Nefertiti et Akhenaton), Świat Książki, Warszawa 2007
2009 – J. FLETCHER, Egipt. Życie. Ludzie. Sztuka (Egypt. Life, People and Art), Świat Książki, Warszawa 2009
2012 – G. ANDREU, Egipt, życie w czasach piramid (Egypte. La vie quotidienne aux temps des pyramides), Świat Książki, Warszawa 2012
Inne:
2005 – M. BALARD, Krucjaty i Łaciński Wschód. XI-XIV w. (Croisades et l`Orient Latin. 11e-14e s.), Bellona, Warszawa
2002- G. PARKER (Red.), Atlas historii świata (Times Atlas of World History), Grünner u. Jahr/Focus/ National Geographic Poland, Warszawa (z T. Rzeuską)
2011 – E. LUCIE-SMITH, Anioły (Angels in Art), Wyd. Arkady, Warszawa 2010 (wyróżnienie “Feniks 2011”)
2011 – M. KERRIGAN, Starożytni o sobie, czyli tajemnice inskrypcji (Ancients by Themselves. Secrets of Ancient Inscriptions), Świat Książki, Warszawa
2016 – J. Brotton, Słynne mapy. Arcydzieła światowej kartografii i ich tajemnice (Great Maps. The World’s Masterpieces Explored and Explained), Wyd. Arkady, Warszawa 2016 (anonimowo)
Dla dzieci i młodzieży:
1999 – Ch. VOGL, Trzy małe misie (Three Little Bears), Bellona, Warszawa
2003 – L. SIMS, Starożytny Egipt, przewodnik dla dzieci (Usborne Guide to Ancient Egypt), Bellona, Warszawa
2004 – G. HARVEY, S. REID, Encyklopedia starożytnego Egiptu (The Usborne Inter-linked Encyclopaedia of Ancient Egypt), Bellona, Warszawa
Stypendia, wyróżnienia
1976-80, 1982-89 – Egipt: Ministerstwo Edukacji ARE (WAFEDIN) i Polskie Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej (PCMA) UW w Kairze (10-12 mies. w roku) – bad. terenowe oraz studia archiwalne i biblioteczne;
1981-82 – Niemcy (1 rok): Deutsches Akademisches Austauschdienst (DAAD) Monachium: Sammlung Ägyptischer Kunst & Institut der Ägyptologie d. Universität München – studia podyplomowe;
1985 Francja (1 mies.): École Pratique des Hautes Études (Sciences Sociales) i Collège de France (Cabinet Champollion) – bad. archiwalne i biblioteczne;
1988 – Włochy (2 tyg.): Centro Nazionale della Rucerca Scientifica – Turin (Torino) – udział w kongresie egiptologicznym
1990-2000 – Egipt: Supreme Council for Egyptian Antiquities (ok. 6 mies. w roku) – bad. terenowe;
2000-2005 – Egipt: Academy of Science and Technology (ok. 6-8 mies. w roku) – bad. terenowe;
1992, 2002, 2004, 2006, 20010 – Wielka Brytania – British Academy (2-3 tyg./r.): Oxford (Griffith Institute, Khalil Centre for Islamic Studies), Londyn (British Museum, School of Oriental and Arabic Studies); Edinburgh University – Arts Dpt.) – bad. archiwalne i biblioteczne;
2005 – Egipt: Bourse “Mission” de Institut Français d`Archéologie Orientale au Caire (2 mies.) – bad. archiwalne i biblioteczne